(Fragment nga romani „Matura 72“
Nga Sakip Cami
Ishte korriku i vitit 1972. Bënte nxehtë. I nxehtë korriku. Ne kishim mbrëmjen e fundit të mbarimit të shkollës, mbrëmjen e maturës. Kishim marrë dëftesat e pjekurisë. Dëftesat ishin me fotografi. Para nesh ata që mbaronin shkollat e mesme sidomos ato profesionale merrnin diploma. Por edhe kjo lloj dëftese me fotografi dhe e ilustruar ishte një pikturë e vërtetë, që të hapte në mënyrë magjike dyert e jetës.
Si çdo herë edhe këtë rradhë mbrëmjen e vallzimit, mbrëmjen e maturës do ta organizonim në palestrën e shkollës. Na ishin ofruar edhe vende të tjera si në kinokubin e qytetit, në sallat e ndërmarrjeve me të cilat kishim patur lidhje ndër vite, por ky vend na sillte shumë kujtime, të cilat donim t’i kishim para sysh.
Vajzat ishin veshur me rrobat më të mira që kishin. Disa kishin prerë e qepur fustane e funde vetëm për këtë festë. Buzëqeshja seicilit i lexohej në sy. Por kishte edhe djem e vajza, që në fytyrë ju lexohej trishtim. Një nga shokët nuk gëzohej fare sepse duke mos plotësuar mesataren nuk kishte të drejtë të vazhdonte shkollën e lartë. Një tjetër nuk do ta vazhdonte shkollën e lartë për faktin se kishte një njollë në biografi. Por askush nuk u nda nga mbrëmja e fundit e maturës.
Shumica ishin të lumtur, pasi kishin finalizuar një periudhë të gjatë katër vjeçare së bashku, kishin krijuar një shoqëri që kishte hedhur rrënjë.
Mbrëmjen e hapi si zakonisht Drita.
-Mos më shikoni ashtu, nuk do të mbaj fjalim, por do t’ju ftoj në vallzim. Le të kërcejmë sonte në mbrëmjen e fundit se nesër do të shpërndahemi dhe ndoshta me shumë shokë e shoqe nuk do të shihemi. Nuk do të shihemi sikurse tani se mali me mal nuk takohen por njerëzit takohen një ditë, perifrazoi Drita tekstin e një kënge.
Filloi tangoja me titull „mbrëmja e fundit“. Më pas e pasoi „kitara e argjentë“ . Nuk kishte rradhë për të kërcyer. Ishim vetëm ne shokët dhe shoqet e klasës. Gjimnazi kishte vetëm një klasë në maturë. Ishim edhe vëllezër e motra, edhe shokë e shoqe. Ishin të ftuar edhe mësuesit. Me maturantët ata ishin të çliruar dhe të gëzuar. E kishin kryer detyrën e tyre. Tani ishte mbrëmja e fundit.
Vallzonim dhe këndonim duke vallzuar:
Në bankat e shkollës unike/ Dy emra u gdhendën dikur
Por ti nuk e di nga më ike/ Dhe zemrës i vura një gur
Ne u ndamë në errësirë/ Jeta ndarje ka
Porse zemra lamtumirë/ Zemrës nuk i tha
Loni, shoku ynë i klasës, që nuk kërcente se i kishte këmbët e sëmura, e këndonte ndryshe këtë këngë duke ju drejtuar mikes së tij:
Në bankat e shkollës moj mike......... dhe drejtonte gishtin drejt saj.
Vajza e djem këndonim si në kor, pa e ndalur vallzimin:
Të tjerë duam, të tjerë na duan
Me të tjerë e të tjera do të përfundojmë
Do ikim një ditë, do ikim
Por këtë mbrëmje s’do ta harrojmë
Unë vallzova me të gjitha shoqet. Me ndonjërën edhe dy e tre herë. Jo për gjë, por vajzat ishin shumë energjike dhe të çiltra. Vallzonim, vallzonim pa e parë kohën që kalonte. Do ta gdhinim atë natë.
Më e bukura ishte loja me kasketë. Kishim përgatitur një kasketë letre kartoni si kapele republike dhe ja vendosnim në kokë atij apo asaj që donim të kërcenim. Rregulli ishte që kavalieri apo dama që kishte kasketën në kokë linte partnerin apo partneren dhe kërcente me ty. Por shumë shpejt rregulli u prish sepse disa çapkënë përgatitën më shumë se një kasketë. Në sallën e vallzmit mbizotëronin kasketat. Ne qeshnim me të madhe. Ishte nata jonë. Vajzave u shëndrisnin sytë. Edhe djemtë nuk mbeteshin pas. Kënaqësia ishte në qiell. Dilnim jashtë, shikonim yjet, merrnim frymë, merrnim ajër të pastër dhe futeshim përsëri në sallën e vallzimit edhe më të ripërtërirë. Nuk ndjenim lodhje. Adrenalina kishte arritur kulmin.
Mësues Doda dhe Mira shpallën „zyrtarisht“ fejesën se tani nuk kishte më asgjë antiligjore e antimorale sepse ata nuk ishin më mësues dhe nxënës, por thjesht të dashuruar të deklaruar.
“Të nesërmen nuk e dinim si do të ishte. Le të ishte si të donte. Por për ne një gjë ishte e qartë. Ne do të shpërndaheshim. Dikush në universitet, dikush të kryente shërbimin ushtarak, dikush në uzinën e superfosfatit, dikush do të martohej shpejt se ashtu e kishte hallin. Por zemra kishte vend për shumë kujtime.
Unë isha futur në botën time dhe dëshiroja që kjo natë të mos mbaronte kurrë, ndonëse e dija që do të mbaronte dhe unë duhej të paraqitesha për të kryer shërbimin ushtarak.
Vallzuam deri në agim, deri kur u shfaqën rrezet e para të diellit.
Comments