Kosova nuk ka dhe nuk do të ketë kurrë një Komb të Veçantë – Ajo Është Krahinë e Pandashme e Shqipërisë
Shkruan:Prof.Dr.Fejzulla BERISHA
1. Kosova në Kontekstin Historik dhe Kombëtar Shqiptar
Kosova nuk është dhe nuk mund të jetë një komb më vete, sepse historikisht, etnikisht dhe kulturorisht ka qenë dhe mbetet pjesë e pandashme e kombit shqiptar. Ndarja e saj nga Shqipëria ka ndodhur për shkak të ndërhyrjeve të fuqive të huaja dhe jo për shkak të një identiteti të veçantë kosovar.
1.1 Dardania Ilire – Rrënjët e Shqiptarisë në Kosovë
Kosova ka qenë qendër e qytetërimit ilir, konkretisht e Dardanisë, një nga mbretëritë më të fuqishme ilire.
Perandori romak Konstantini i Madh (i lindur në Naissus, sot Nishi) dhe perandori Justiniani i Madh kishin origjinë nga Dardania, që përfshinte Kosovën dhe rajonet përreth.
Shumë studiues, si Hasan Kaleshi dhe Aleks Buda, kanë argumentuar se dardanët ishin një popull i veçantë ilir, por gjithsesi pjesë e pandashme e trungut shqiptar.
1.2 Kosova në Perandorinë Osmane – Vilajeti i Kosovës si Pjesë e Shqipërisë Etnike
Gjatë sundimit osman, Kosova ishte pjesë e Vilajetit të Kosovës, i cili përfshinte edhe Shkupin, Nishin dhe pjesë të tjera të sotme të Maqedonisë dhe Serbisë.
Shqiptarët e Kosovës ishin aktivë në krijimin e institucioneve të tyre kombëtare, sidomos përmes Lidhjes Shqiptare të Prizrenit (1878), e cila synonte mbrojtjen e tokave shqiptare nga copëtimi.
Lidhja e Pejës (1899), e udhëhequr nga Haxhi Zeka, synonte krijimin e një shteti shqiptar autonom brenda Perandorisë Osmane.
1.3 Pavarësia e Shqipërisë (1912) dhe Tradhëtia Ndërkombëtare ndaj Kosovës
Në Kuvendin e Vlorës (28 nëntor 1912), shumë delegatë nga Kosova morën pjesë dhe shpallën pavarësinë e Shqipërisë.
Hasan Prishtina, Isa Boletini, Bajram Curri dhe patriotë të tjerë luftuan për të përfshirë Kosovën brenda kufijve të shtetit shqiptar.
Konferenca e Ambasadorëve në Londër (1913) ia dha Kosovën Serbisë, duke e ndarë padrejtësisht nga Shqipëria, megjithëse mbi 80% e popullsisë ishte shqiptare.
2. Kosova nën Sundimin Serb – Rezistenca dhe Shtypja
Pas ndarjes së saj nga Shqipëria, Kosova kaloi në një periudhë të errët të historisë, duke u përballur me dhunë, spastrim etnik dhe mohimin e të drejtave kombëtare.
2.1 Mbretëria Jugosllave (1918-1941) – Politikë e Spastrimit Etnik
Pas Luftës së Parë Botërore, Serbia nisi një politikë të egër represive kundër shqiptarëve të Kosovës.
U miratua plani i Çubrilloviqit (1937) për spastrimin etnik të shqiptarëve, duke i dëbuar me dhunë drejt Turqisë.
U vendosën kolonë serbë në tokat shqiptare për të ndryshuar përbërjen demografike.
Mijëra shqiptarë u detyruan të braktisin trojet e tyre dhe u shpërngulën me dhunë në Turqi dhe Siri.
2.2 Lufta e Dytë Botërore (1941-1945) – Bashkimi i Përkohshëm me Shqipërinë
Gjatë pushtimit italian (1941-1943), Kosova u bashkua me Shqipërinë, por ky bashkim ishte i përkohshëm.
Pas largimit të gjermanëve, forcat partizane jugosllave morën Kosovën me dhunë dhe e futën sërish nën sundimin serb.
2.3 Periudha Komuniste (1945-1990) – Mohimi i Shqiptarisë së Kosovës
Nën Josip Broz Titon, Kosova u bë një “krahinë autonome” brenda Jugosllavisë, por pa të drejta të plota kombëtare.
Njësitet guerile shqiptare në vitet 1945-1950 u përpoqën të rezistonin, por u shtypën nga regjimi komunist.
Demonstratat e 1968 dhe 1981 treguan se shqiptarët nuk pranonin sundimin jugosllav.
3. Rënia e Jugosllavisë dhe Lufta për Pavarësi
3.1 Lufta e Kosovës (1998-1999) dhe Intervenimi i NATO-s
UÇK-ja, e udhëhequr nga Adem Jashari, Hashim Thaçi, Ramush Haradinaj dhe të tjerë, nisi luftën për çlirimin e Kosovës.
NATO ndërhyri në mars 1999 për të ndalur gjenocidin serb dhe në qershor 1999, Serbia u detyrua të tërhiqej nga Kosova.
3.2 Pavarësia e Kosovës (2008) – mbetet e Hapur Ndaj Njohjeve Ndërkombëtare
Në 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë, por nuk u bashkua me Shqipërinë për shkak të kundërshtimit të faktorit ndërkombëtar.
SHBA dhe disa nga shtetet të BE e njohën Kosovën menjëherë, por Rusia dhe Serbia vazhduan ta sfidonin këtë pavarësi.
4. A është Kosova një Komb më Vete? Pse Jo!
Kosova nuk është dhe nuk mund të jetë një komb më vete, sepse:
1. Etnikisht dhe historikisht, është pjesë e pandashme e kombit shqiptar.
2. Gjuha, kultura, traditat dhe identiteti janë të njëjtë me Shqipërinë.
3. Popullsia e Kosovës ndan të njëjtën histori me shqiptarët e Shqipërisë.
4. Lufta për liri ishte gjithmonë luftë për kombin shqiptar, jo për krijimin e një kombi të ri.
5. Nëse Kosova do të ishte komb më vete, atëherë edhe shqiptarët e Maqedonisë, Malit të Zi dhe Luginës së Preshevës do të konsideroheshin kombe të ndryshme, çka është absurde.
5. E Ardhmja e Kosovës – Bashkimi me Shqipërinë?
Bashkimi me Shqipërinë mund të ndodhë në disa mënyra:
Bashkim gradual përmes integrimit në BE.
Referendum kombëtar në Kosovë dhe Shqipëri.
Forcimi i lidhjeve ekonomike, kulturore dhe institucionale deri në një bashkim de facto.
Kosova – Pjesë e Shqipërisë, Jo Komb më Vete
Kosova nuk është komb më vete dhe as nuk mund të jetë. Historia, kultura dhe identiteti e bëjnë pjesë të pandashme të kombit shqiptar. Shteti i Kosovës mund të ekzistojë si entitet politik, por kombi i saj është ai shqiptar. Bashkimi me Shqipërinë mbetet çështje kohe dhe vullneti politik.
Prof.Dr. Fejzulla Berisha
Fakulteti i Drejtësisë
Faculty of Law
Universiteti Publik"Kadri Zeka" University, Gjilan
Rr. "Zija Shemsiu", p.n.,60.000 Gjilan, Republika e Kosovës
Tel: +383 45 26-27-28E-mail: fejzulla.berisha@uni-gjilan.net
Comments