Fatmir Terziu: Nuk e besuan, kishte një dritë të dobët brenda skeleteve

Nuk e besuan, kishte një dritë të dobët brenda skeleteve

Tregim nga Fatmir Terziu

E zuri lemza. Ndërsa shihte nga këndi ku gërmonte, ajo nuk i ndahej. Griza që i ndodhej më afër nga të tjerët, la kazmën dhe i bërtiti sa të mund:

„Ku e ke lënë macen?“

Birku fshiu sytë dhe menjëherë mori drejtqëndrim.

„Në kafaz!“ A  nuk të thashë njëherë.

„Po ti çfarë pate?

Griza qeshi pakëz dhe pastaj iu afrua më afër. Ore, budalla a nuk ta kam bërë dhe njëherë tjetër kur të zuri lemza? Kështu më kishte mësuar gjyshja. Që në vogëli kur na zinte lemza, ajo na lëshonte një të trembur të tillë. Njëherë më tha mua. Pse i theve vezët? Unë mbeta. Në fakt, po mendoja nga e dinte ajo. Unë fshehurazi theva tre kokrra për mëngjes. Ajo tundi kokën, por lemza nuk më iku. Gjyshja e kuptoi se gënjeshtra ishte e vërtetë dhe …

… dhe hajt ma, kështu jemi rritur. Me të trembur kemi larguar edhe lemzën.

E sheh atë atje?

Griza qëndroi më afër Birkut. Nga aty ku ishin goja e kafazit të madh me hekura çeliku dukej më e madhe se gropa që po gërmonin. Hodhën sytë brenda. Edhe pse shihej mjegull, prej aty mund të diktonin mjaft qartë se çfarë kishte aty. Por nuk u besuan syve.

Brenda tërë asaj kuadrature të hekurt e të çeliktë, në thellësi dukeshin disa lloje kafshësh. Forma e madhësi të ndryshme. Ngjyra e litarë, zinxhirë e hallka nga më të ndryshmet i mbanin në një distancë nga njëra-tjetra. Kishte tigra, luanë, çakenj, ujqër, dhelpra, edhe minj, zvaranikë e … farësoj gjendjesh frymësore nga të gjitha anët e Globit. Aty-këtu kishte dhe mace, qenushë të vegjël zonjash. Në të gjithë këtë vend metalik, hyrja dhe dalja nga shpellat e vogla të formuara nga të çarat e shkëmbinjve, rreth gërryerjeve dhe madje edhe në ajër, sepse ato jo vetëm që ecnin, por edhe fluturonin, sytë shihnin edhe krijesa të papara më parë, edhe krijesa të vogla. Rreth 20 milimetra, kuqalashe, të mbuluara me një guaskë kitinoze. Ata kishin tentakula dhe sy me bisht. Goja e tyre, si një e çarë e ngushtë, ishte në pjesën e pasme.

„Me sa duket ata kanë marrë frymë me trake në vend të mushkërive.“ Pëshpëriti Griza.

Kur nuk po fluturonin, ata ecnin drejt mbi putrat e tyre, duke mbajtur copa eshtrash, skelete me gjymtyrët e sipërme të vogla. Të lidhura rreth trupit të tyre ishin fije të kuqe, si ato që ndanin faqet e volumeve të mëdha, të gërshetuara, të cilat dukeshin më shumë si një shenjë, ose një stoli se sa një veshje.

„Kockat e Pagjetura,“ tha Birku.

„Ata duken si fluturakë të dukshëm e të padukshëm në shumë raste, ose më saktë vetëm sytë e bënin këtë lojë, se mendja shkonte më thellë. Më thellë …”

Ata ishin kocka, kafka, skelete, të paktën paraardhësit e tyre, truptha të organizuara shoqërore që i kishin humbur jetëve të kafazit rreth tri dekada, a kusur, më parë.

„Tani nuk mund t'i quaj më thjesht „Kocka të Pagjetura“. Ata kanë fituar lirinë e tyre të vonuar, por jo të harruar.“ Ishte sqarimi i Grizës.

„Kanë krijuar organizmën e tyre të njohur me Ligjin e Kthimit të Lirisë nga Kafazi, dhe tashmë në moshën e tyre madhore në pothuajse gjashtë muaj rishfaqen sërrish dhe jetëgjatësia e tyre është rreth katër herë më e madhe se e zakonshmja e skeletëve në trupa të gjallë, kështu që një brez  i tyre i dalë me këtë Ligj nga Kafazi, jeton nga 200 deri në 700 vjet.“ Foli Birku.

Ky në fakt është vetëm fillimi. Asnjë gjeneratë nuk mund ta thotë se si do të jetë e ardhmja, por sot për sot më i riu që shihnin këtu ishte vetëm në brezin e parë. Por letrat e ligjshme e quanin jetë në brez të dymbëdhjetë. Sipas shkresave zyrtare thuhej se kjo nuk është mjaft e rëndësishme për rrethanat dhe kohërat.

„Për tridhjetë vjet, këto gjendje të ekspozuara ndaj thithjes masive të lëndës së ndaluar, jo vetëm që janë rezistente ndaj një atmosfere të tillë, që do të shkatërronte çdo specie tjetër të frymëmarrësve, por mund të them se zhvillimi i tyre është përshpejtuar jashtëzakonisht shumë.“, sqaroi Griza.  

Sakaq njeriu ligjzbatues u afrua afër e më afër tyre. Nxorri nga çanta e madhe një aparat. E vuri në këmbët e të dyve. Pastaj ua afroi të dy anëve të veshëve. Nënqeshi. Dhe nisi të shënonte në një blok të madh me kapakë të trashë.

„Sa mbrapa që janë me kohën!“ mendoi Griza.

„Teknologjia ta sjell Hënën në pëllëmbë të dorës, këta akoma me të vjetrën.“ shtoi Birku

Në pëshpëritjen e vogël që vinte prej tyre, Zëmatësi i Lidhjeve të Padukshme të gërrmuesve të detyruar me kafazin, ndjente drobitjen e dobët që vinte nga kafazi. Ai nuk e bënte mëdyshje se mund të dëgjonte diçka të ngjashme me të folurit.

„S'ka mbyllje, s'ka izolim total?“ u habit me veten.

„Eh, ku ka …, ku ka sistem që u mbyll gojën dhe lirinë kockava dhe skeleteve. A kanë tjetër gjë për të humbur ata?“ shtoi në habi e sipër.

Ata janë largësia. Ata janë afërsia. Për të ikur u duhej të përmbysnin shpina udhësh. Për tu rikthyer u duheshin lëndë që ujë e ajër pikonin mall çurk.

„E si e morën vesh? A mund të flasin? A mund të ritregojnë“ u habit ai

„Oh, po, sigurisht.“ Lënda dhe gjendja e tyre ka aftësi shoqëruese, por aftësia e tyre për të lexuar ende nuk është zhvilluar. Por nënkresa e tyre timbrore, edhe pse pa diktim dhe me një ndjesi shumë të kufizuar, është krejtësisht e kuptueshme. Hej, do të ngre amplifikatorin që t'i dëgjosh. Personalisht, kuptoj shumë nga ato që thonë.

I dëgjonte dhe i mbante vesh zërit të tokës, tek i thërrisnin të ardhmes dhe i kërcënoheshin të shkuarës. Ata jetonin dy kohë. Të vetën që e bluanin dhëmbadhësh dhe të tyren që e përtypnin gjithë neveri.

Zëmatësi i Lidhjeve të Padukshme të gërrmuesve të detyruar me kafazin u trondit.

„Por çfarë mendojnë ata? Çfarë mendojnë ata se ju jeni?“

Ai po largohej. Ikte dhe sa më shumë largohej bëhej errësirë. Në atë errësirë shpesh qante. Dëneste në heshtje. Pinte gota të tëra lotësh dhe mbetej esëll. Sikur të dehej qoftë sa për të djeshmen, kur mbyste shikimin e tij mbi atë kafaz, mbi ata skelete misterioze. Ai po mbyste dëshpërimin në letër. Kullonte sytë dhe ecte. Ngiste shkallë, aq sa të mos harronte nga ishte nisur. Për ku? Dremiste. Më pas trembej me veten dhe pikturonte. Pikturonte deri sa t'i tretej hija që s'fliste kurrë në emër. Griza dhe Birku nuk kishin parë kurë një lidhje kaq të mistershme mes asaj që gërmonin dhe kafazit.

Oh Zot! Fshiu sytë. Dëgjoi diçka nga aparati i tij.

„Unë jam zoti i tyre,“ foli thjesht hija që s'fliste me emër. „Edhe kur ata të civilizohen, unë do të jem përsëri një legjendë dhe disa fatkeq do të çskeletohen ose dekafkëzohen, sepse nuk besuan tek unë.“ Shikoni.

Ai tregoi me gisht. Pranë një çarje, disa krijesa ishin shtrirë në tokë, krahët e palosur dhe tentakulat poshtë, krahët e shtrirë në një gjest lutës. Pjesa e pasme e kokës së tyre ishte e mbuluar me baltë të kuqe. Filloi të qeshte. Kishte herë të tjera që qeshte si i marrë. Shtypte gjithë kokat që ngriheshin për ta parë e dalluar si në kohëra të tjera. Dhe vazhdonte të qeshte, qeshte…

Këta janë ata që u falen netëve. Ata që u falen jehonave të zërit tim. Dhe pas pak filloi të këndonte psalme kujtesash. Si dikur. Si atëherë., mejhanave të mendjes së dehur, dhe çakërdqefej, që ende ishte zot i tyre. Ishte tashmë dhe zot i dhimbjes pa mëshirë, i dhimbjes nën brinjën e thyer të harresës.

Griza shpotiti Birkun. Ai vazhdonte të ndihej si në kohëra. Si në kohëra…aty në atë kafaz dhe në atë gropë askush nuk mund ta kishte më shumë këtë fat si ata, që të shikonte. Panë… Kishte një dritë të dobët brenda skeleteve.