Analizë e disa poezive të librit të fundit "Varka e mallit" të poeteshës Leonora Canja Allajbeu...
Në këtë vëllim prej 150 faqesh, janë 86 poezi, të gjitha krijime të vitit 2024, në të cilat autorja ka derdhur talentin e saj, duke arritur të realizojë poezi të një niveli shumë cilësor e të na japë ngjyrime të ndryshme të jetës.
Herë të çelura, plot gjallëri dhe here grit të thella të dimrit të zemëruar, plot re e shkreptima të fuqishme, herë det i qetë, i gjerë dhe plot mirësi.
Leonora Canja Allajbeu është një poeteshë e njohur për thellësinë emocionale dhe figurat e saj poetike. Poezitë e saj shpesh eksplorojnë tema të natyrës, kujtimit, dashurisë dhe marrëdhënies me botën përreth.
Poezitë kanë një ndjeshmëri të thellë dhe një ndërlidhje të fortë me natyrën dhe ndjenjat e brendshme. Ato janë të mbushura me imazhe poetike të fuqishme dhe kanë një rrjedhshmëri emocionale që prek lexuesin. Ja disa mendime për to:
Figuracioni i pasur – Përdorimi i shumë metaforave dhe simboleve të natyrës (hëna, shiu, dielli, ylberi, retë, lumenjtë), të cilat krijojnë një atmosferë të veçantë dhe japin thellësi ndjenjave të shprehura. Kjo i jep poezive një ndjenjë universale dhe një rezonancë të madhe emocionale.
Ritmi dhe përsëritja – Shumë poezi kanë vargje që përsëriten ("Ku je?", "Mos ik!", "Hije… hije…"), gjë që i jep një efekt muzikal dhe e thellon ndjesinë e meditimit ose trishtimit.
Ndjenja e mungesës dhe trishtimit – Shumë nga poezitë përcjellin një ndjenjë të fortë të pritjes, mungesës, trishtimit dhe mallëngjimit. Kjo i bën shumë prekëse dhe introspektive. Poezia "Je kudo dhe askund" e shpreh këtë në një mënyrë filozofike, duke reflektuar mbi identitetin dhe ekzistencën.
Ndikimi filozofik dhe ekzistencial – Poezi si "Njihemi" dhe "Jam Vjosë" sjellin një reflektim mbi kohën, jetën dhe fuqinë e natyrës. Ato krijojnë një kontrast mes forcës dhe brishtësisë, mes qëndrueshmërisë dhe kalueshmërisë.
Poezia "Varka e Mallit" që është dhe titulli i librit, është një reflektim i thellë mbi ndjenjat dhe përvojat e njeriut, duke përdorur simbolikën e një varke, si një metaforë për jetën dhe kujtimet. Ajo niset me imazhe të natyrshme, si qetësia e ujit dhe pasqyrimi i diellit dhe hënës, që krijojnë një ndjenjë harmonie dhe paqe.
Varka, si një subjekt i poezisë, është mbushur me dritë dhe jetë, duke simbolizuar shpresën dhe bukurinë që mund të gjendet në kujtimet e kaluara. Poetja shpreh se uji dhe drita nuk mund ta prishin këtë varkë, çka sugjeron se kujtimet dhe përjetimet e rëndësishme janë të qëndrueshme përkundrejt sfidave të jetës.
Maja e Tomorrit përmendet si një pikë fillestare, një vend që simbolizon stuhitë dhe sfidat që autori ka kaluar, para se të arrijë në një gjendje qetësie. Varka e ndërtuar nga "mall i fiksuar" dhe "fije të qeshurash" tregon për ndjenjat e thella dhe përjetimet e çmuara që përbëjnë identitetin e individit.
Poezia përfundon me një ndjenjë melankolie, ku varka lundron në ujëra të qeta, por mbetet e vetmuar dhe e heshtur, duke reflektuar mbi kujtimet që kanë mbetur pas, dhe rëndësinë e tyre në jetën e autorit. Kjo poezi është një thirrje për të vlerësuar momentet e bukura dhe për të reflektuar mbi përjetimet që na formojnë.
"Varka e Mallit" përshkruan ndjenjën e lundrimit në ujëra të qeta, ku varka simbolizon jetën dhe kujtimet e mbushura me dritë. Poezine e karakterizojnë imazhe të natyrës që lidhen me ndjenjat e thella të autores.
Poezia, Lotët e vesës,
është shumë e ndjerë dhe prekëse, një përzierje e bukur e imazheve natyrore me ndjenjat e humbjes dhe mallëngjimit. Poezia është një përshkrim i thellë i mallëngjimit dhe zhgënjimit, ku natyra bëhet pasqyra e emocioneve njerëzore. Simbolika e vesës, fluturave dhe diellit krijon një atmosferë delikate dhe të brishtë, duke përforcuar ndjenjën e pafuqisë ndaj fatit dhe distancës.
Disa nga elementët që e bëjnë këtë poezi të veçantë:
Simbolika e vesës – Vesa është e përkohshme, e lehtë dhe e brishtë, një metaforë e bukur për shpresat dhe ndjenjat që nuk arrijnë dot destinacionin e tyre.
Fluturat si lajmëtare të dashurisë – Fluturat përfaqësojnë delikatesën, bukurinë dhe njëfarë shprese të ëmbël, por edhe pafuqinë për të përballuar një rrugëtim të gjatë. Ato shkrijnë në diell, ashtu si ndjenjat që nuk arrijnë kurrë të përmbushen.
Dielli si pengesë – Zakonisht dielli është simbol i ngrohtësisë dhe dritës, por në këtë poezi ai shfaqet si një forcë që shkrin vesën dhe pengon letrat të arrijnë tek i dashuri. Kjo mund të përfaqësojë kohën, fatin apo rrethanat që na ndajnë nga ata që duam.
Tokë që qan – Edhe natyra ndjen dhimbjen, duke krijuar një atmosferë të mbushur me emocione të thella.
Reflektimi në fund – Pyetjet dhe dilemat e folësit e bëjnë poezinë më të thellë. Është një pasqyrim i ndjenjave universale të zhgënjimit dhe dyshimit në dashuri.
"Letrat" është një poezi që trajton vështirësitë e komunikimit dhe ndjenjat që mbeten të papërfunduara përmes letërkëmbimit. E drejton vëmendjen te rëndësia e fjalëve dhe ndjenjave që shpesh humbasin në procesin e shkrimit.
"Vallëzojmë" është një poezi që nxit një ndjenjë harmonie dhe lidhjeje me natyrën, duke e paraqitur vallëzimin e pemëve si një reflektim të jetës dhe dashurisë, ku çdo lëvizje është e mbushur me emocione.
Poezia "Më shih në sy" shpreh dëshirën për lidhje të thellë dhe të sinqertë, duke e theksuar rëndësinë e komunikimit të drejtpërdrejtë për të ndarë ndjenjat e vërteta.
"Të falem" është një homazh ndaj natyrës, duke përshkruar bukurinë dhe fuqinë e maleve dhe pyjeve, duke shprehur mirënjohje për gjithçka që ato ofrojnë.
"Foleja e zogjve" është një poezi që eksploron temën e kujtesës dhe dëshirës për të prekur atë që është e paarrijshme, duke përdorur metafora të natyrës për të ilustruar ndjenjat e brendshme.
"Kohë, pa kohë" poezi që jep refleksion mbi shpejtësinë e jetës moderne, ku ndjenjat dhe kujtimet shfaqen si fragmente të humbura në një botë pa ngjyrë.
"Dimër" poezia portretizon një sezon të ftohtë dhe të zymtë, duke përdorur imazhe të natyrës për të shprehur emocionet e melankolisë dhe transformimit.
"Hipi dhe zbres" poezi që eksploron konceptin e udhëtimit dhe kujtesës. Autores i duket se lëviz mes stacioneve, simbolizuar si momente të jetës, ku çdo ndalesë përmban kujtime dhe emocione. Stacionet bosh dhe orët e ngelura krijojnë një atmosferë melankolike, duke theksuar ndjesinë e humbjes dhe pritjes.
"Ftohtë" trajton ndjenjën e ftohtësisë, si në kuptimin atmosferik ashtu edhe emocional. Zogjtë dhe poetët përfaqësojnë përpjekjen për të kuptuar jetën dhe ndjenjat në një ambient indiferent. Përsëritja e fjalës "ftohtë" thekson një ndjenjë të thellë të izolimit dhe çmendjes.
"Pranë meje" poezi që shpreh më së miri ndjenjën e keqkuptimit dhe kërkesën për ngushëllim. Ka një tension mes ndjenjave të gabuara dhe dëshirës për lidhje. Kjo poezi thekson nevojën për mbështetje dhe afeksion në momentet e vështira.
"Gri" poezi që përshkruan një atmosferë melankolike, ku natyra dhe kujtimet ndodhen në një gjendje të zbehtë. Pikat e shiut simbolizojnë kujtimet që bien, duke i dhënë një bukuri tragjike ditës gri. Pjesa e fundit sugjeron një ndjesi pasigurie dhe misteri për të ardhmen.
Poezitë e mësipërme, vetëm një pjesë e poezive të vëllimit janë analizuar, shprehin një ndjeshmëri të thellë dhe një reflektim mbi përjetimet njerëzore, natyrën dhe ndjenjat.
Këto poezi, përmes figurave të bukura letrare dhe ritmit emocional, krijojnë një atmosferë të pasur që fton lexuesin të reflektojë mbi përjetimet e veta dhe lidhjet me natyrën dhe njerëzit.
Vepra e Leonora Canja Allajbeut është e pasur me simbolikë dhe metafora, duke e bërë atë një zë të rëndësishëm në poezinë bashkëkohore shqiptare.
Dëshirojmë për autoren jetë të gjatë e të shëndetshme, që të na japë kënaqësi të tjera poetike dhe shoqërore në të ardhmen...
Comments