Personazhet që lëvizin në librin me kujtime të Ahmet Shqarrit, "Kur ke çfarë të kujtosh".
Letërsia nëpërmjet gjinive të saj të larmishme, si qëllim kryesor ka përmbajtjen, por në këtë brendi a përmbajtje, lëvizin personazhe të shumtë, që në libra të ndryshëm janë nga disa, në qindra. Dhe në kujtimet e Ahmet Shqarrit, personazhet janë të shumtë, se jeta e veprimtaria e tij ,ka qenë e tillë, të komunikojë me njerëzit, që në moshën e fëmijërisë, të rinisë, ushtrisë, në jetën studentore dhe më pas në periudhën, kur puna që filloi në radio Tirana, e donte të takonte njerëz të profesioneve të ndryshme, sidomos sportistë, që nga njerëzit e thjeshtë e deri te personalitete të shquara të vendit e të huaj. Nuk e di, ata që kanë lexuar librin, a e kane gjetur veten në këtë libër apo jo… Unë e kam gjetur, si vëlla i Ahmetit, por dhe si banor i këtij qyteti, me pamjet, lojnat e ndryshme të fëmijërisë, me toponimet a emërtimet e vendeve e të tjera gjera, që përshkruan në libër.
Sipas një numërimi rigoroz, në libër përmenden jo pak, por mbi 500 persona, të cilët sipas kujtimeve të Ahmetit, janë takuar realisht nga ai, në marrëdhenie pune, si gazetar apo shoqërore, kuptohet peronazhe që i kanë lënë mbresa.
Personazhi i parë dhe më i rëndësishëm i kujtimeve të këtij libri, është vetë autori i veprës, Ahmeti, që me mjeshtri artistike, rrëfen për veten dhe botën që e rrethon, rrëfim që na mban pezull me ngjarjet e ndryshme, deri sa mbyllim dhe faqen e fundit të librit. Personazh, që vjen e rritet natyrshëm nga njëra faqe në tjetrën, duke bërë paralelizëm me emisionin e tij të famshëm, "Nga njëra ndeshje në tjetrën" .
Personazhi i parë, që përmendet në libër është Mumë Hybja, nëna e mrekullueshme e tij dhe e jona, fëmijëve të saj, të cilën e përmend, kur shtëpia jonë, i dukej si kala, duke e krahasuar me shtëpitë e tjera, Meti kujton se, kur ishte i vogël, Muma e merrte me vehte dhe shkonte te kushërinjtë a shoqet e saj, për vizita të ndryshme. Meti thotë për mumën, "Me paraqitjen e saj prej zonje, e urtë dhe shumë e respektuar, me napën e saj, gjithmonë borë të bardhë në kokë, ajo ngjante si shenjtore" .
Kujtimet vazhdojnë me personazhe të tjerë, shumë të rëndësishëm, Lal Fadili, kështu e thërrisnim babanë, ndër këpucarët më të mirë të qytetit, që bënte me duart e tij, këpucët alpine, që përdoreshin për dimër, që mendoj se ishte njeriu, që na donte më shumë se kushdo tjetër.
Meti kujton, "Lala lodhej çdo ditë nga puna në dyqan dhe në kopsht, që duhej punuar e mbjellë, kështu që i ishte bërë zakon që drekën ta gjente gati kur kthehej nga dyqani për në shtëpi. Dhe Muma e urtë dhe e kujdesshme sa s’ka më, përpiqej ta shtronte pikërisht në këtë kohë drekën".
Gjeografia e kujtimeve është e larmishme, si në përroin e ndërgjegjes, ato fluturojnë nga një vend në tjetrin dhe ketë herë dalin personazhe të tjerë, non Honmja, gjyshja e Ahmetit dhe e jona, nga nëna, gruaja më zemërmirë dhe më e dashur, që kemi njohur. Meti thotë, "Kam qenë me shumë fat që kam pasur një gjyshe aq të urtë, të dashur dhe shpirtmirë, me ato çitjane të zeza dhe me napën e bardhë në kokë, imazhin e së cilës e kujtoj edhe më mirë sot , kur më qëllon të shoh ndonjë fotografi të Marubëve me gra të veshura pothuaj asisoj! Po ashtu kujtoj gjyshin, babë Rrahimin të cilin e mbaj mend mirë nga qeleshja që nuk e hiqte nga koka dhe nga xhoka e shallvaret e leshit, që më shumë na bërtiste për çapkënllëqet tona, se sa na përkëdhelte"…
Në një moment tjetër në kujtime, del dhe halla jonë, Biku, që kishte rritur Lalën dhe xha Hasanin, se prindërit, gjyshi nga lala, Ahmeti dhe gjyshja, Havaja, i kishin lënë të vegjël, e ndihmuar fillimisht, nga vëllai Sulejmani dhe më vonë nga vëllai tjetër, Muharremi. Personazhe të tjerë të rëndësishëm jemi dhe ne motrat e vëllezërit, motra e madhe Liria, motra e vogël, Eglantina dhe më pas dy vëllezërit Fatmiri dhe Ylli.
Për të kaluar te njeriu më i rëndësishëm në jetën e Metit, shoqja e tij e jetës, Engjëllushja, Meti kujton takimin e rastësishëm me të, takim që do të ishte vendimtar për jetën e tij të ardhme. Studiuesi i këtij libri, Përparim Kabo, në shënimet e tij, thotë për Engjëllushen, "Engjëllushja të ndihmon të mendosh saktë dhe të shprehesh qartë. Unë e adhuroj cilësinë e punës së saj. Një përkthyes i keq e vret mendimin. E deformon, ose e perçudnon...kështu prish historinë. Engjellushja është një dritë e butë e dinjitetit. Një grua që di histori, që ne si dimë ...por që e ka të mençur edhe heshtjen".
Emrat më të rëndësishëm do të vinë më pas, janë vajzat e mrekullueshme të Metit dhe mbesat e mia, Kleitia dhe Marseida, të cilat një pjesë të fëmijërisë, sidomos Kleitia, e kanë kaluar në këtë qytet, në Peqin, nën kujdesin e mumë Hybes, që i donte aq shumë, mjalti e mjaltit, për të cilat Meti flet me dashuri atërore.
Për të kaluar te mrekullia Mabel, vajza e Marseidës, mbesa dhe e bukura Metit, për të cilën ai, merr rrugën për në Amerikën e largët…
Në libër janë plot emra siç ju thashë, të afërm, shokë të fëmijërisë, shokë të punës, miq të vjetër e të rinj, por në këtë analizë është e pamundur të përmenden…
Ahmetit i urojmë suksese dhe jetë të gjatë e të shikojmë libra të tjerë prej tij...
Comments