Tymi

Tymi

Astrit Lulushi

Tymi i prodhuar nga yndyra e djegur përmban disa molekula shumë të veçanta. Struktura e tyre është e ngjashme me atë të endorfinës që truri ynë prodhon kur është nën stres dhe ka nevojë të qetësohet. 

Pra, Zoti ishte nervoz? A kishte vërtet nevojë të "qetësohej" çdo ditë? 

Kjo shije për tymin gjendet në shumë histori të tjera të popujve të lashtë, që flasin për sakrificat që u bënin hyjnive të tyre. Sumerët, për shembull, tregojnë se pas përmbytjes, Noeu i tyre - i quajtur Utnapishtim ose Ziusudra - ofroi një sakrificë të madhe kafshësh për hyjnitë që kishin ardhur atje. Kjo është pikërisht ajo që thotë teksti sumerio-akadian: hyjnitë u vërsulën, "të tërhequr nga tymi si mizat në mish". Me sa duket, ky zakon karakterizonte të gjithë perënditë e kohës. 

E njëjta gjë theksohet në tregimet që kanë të bëjnë me perënditë greke, për të cilët festoheshin masakrat me shumicë. Dhe gjithashtu në poezitë homerike: se si do të përgatitej pjesa e kafshës që u dogj, përshkruhet me shumë detaje, për të prodhuar atë tym të famshëm aq të këndshëm për hyjnitë. Dhe kjo ishte një detyrë specifike që duhej kryer vetëm nga njerëzit, perënditë e kërkonin. 

I gjithë Mesdheu, madje edhe më gjerë, mbante erë gatimesh kaq të çuditshme. “Perënditë romake gjithashtu kishin të njëjtën kërkesë, ashtu si edhe ata kelt. Historianët si Straboni na thonë se keltët ndonjëherë i digjnin të gjallë të burgosurit, duke kënduar dhe kërcyer, për të mos dëgjuar britmat.  Dhe ata e bënin këtë sepse ishte një kërkesë e qartë, e shprehur zyrtarisht nga hyjnitë e tyre. Do të thotë se ky nuk ishte akt barbar i kryer për kënaqësinë e tyre. Ishin perënditë që kërkonin që pengjet të digjeshin të gjallë. 

Është shumë e vështirë për ceremonitë liturgjike, të cilat për një kohë të caktuar përfshinin edhe të sapolindurit dhe vetëm më vonë u kufizuan në mish deleje. Pasi konstatoi bindjen e nënshtetasve të tij, Zoti pranoi qengja të vegjël, duke i lënë vetëm foshnjat njerëzore. Historia e Abrahamit dhe Isakut e rezonon këtë. Asgjë nga këto nuk ishte shumë e ndryshme nga zakonet e perëndive të tjera. Duket se të gjithë ata individë, me emra të papërkthyeshëm, kishin vërtet nevojë për tym. Mund të spekulojmë se a mund të kenë shërbyer ato molekula për fiziologjinë e tyre, ndoshta një që nuk i përshtatet kushteve tokësore? Kjo është ide që mund të shtrohet nga ndjekësit e teorisë së "alienëve të lashtë", të bindur për origjinën jashtëtokësore të atij grupi sundimtarësh, ndërsa, Bibla nuk shpjegon se nga erdhën Perënditë.